Prezidente
Parlamentu Nasionál Timór, Vicente da Silva Guterres, ohin fó sai iha plenáriu
kona-ba ninia renúnsia ba kargu, molok halo votasaun ba ninia destituisaun.
"Ba diginidade kargu nian, no nu’udar figura Estadu daruak, ha’u tuun hosi kargu prezidente Parlamentu Nasionál. Ha’u hato’o susesu ba ha’u-nia susesór", dehan. Vicente da Silva Guterres fila hikas ba ninia fatin hanesan deputadu, no husik serbisu sesaun plenáriu hothotu ba visi-prezidente Adriano do Nascimento.
Diskursu refere muda ona guiaun ne’ebé sei atu halo durante sesaun plenária estraordinária loron ohin nian, ne’ebé tuir lolos sei hahú ho votasaun hodi hatuun Vicente da Silva Guterres, ne’ebé iha semana hirak ne’e nia laran, sai nu’udar tópiku importante durante prosesu debate nian.
Iha ninia diskursu ikus hanesan prezidente, Vicente da Silva Guterres dehan katak ohin nu’udar loron istóriku ida, tanba foin akontese destituisaun hosi meza parlamentu nian, no loron ne’e mos koinside ho 17.º aniversáriu hosi akordu 5-maiu (entre Portugal ho Indonézia bazeia ba apoiu ONU nian) hodi hala’o referendu iha 30-agostu-1999 hanesan autodeterminasaun Timor-Leste nian.
Vicente da Silva Guterres rejeita argumentu katak meza parlamentu tenke eleita hikas kompozisaun Governu nian, tanba konsidera “kompozisaun meza tenke reflete kompozisaun hosi bankada parlamentár, ho proporsionalidade”.
Nia mos insisti katak lahatene duni kona-ba motivu hosi “krimi” ne’ebé fó justifikasaun ba desizaun hosi ninia bankada hodi hasai nia, no haktuir hikas katak primeiru ministru rasik, Xanana Gusmão, no hanesan mos líder CNRT maka iha 2012 kandidata nia nu’udar prezidente parlamentu.
Agora, iha krizi ne’e nia laran, nia dehan katak nia ladauk rona buat ida hosi Xanana Gusmão.
Guterres apela ba povu Timór hothotu atu hakmatek ba oras ne’e daudaun, tanba iha tinan oin sei hala’o eleisaun ba Prezidénsia Repúblika nomós Parlamentu Nasionál, no hatutan tan katak polítika ne’ebé lahanesan tenke rezolve liu hosi “diálogu”.
SAPO TL ho Lusa