DILI: Tribunál Distrital Dili (TDD) hasai karta notifikasaun ida ba Parlamentu Nasionál (PN) hodi husu atu hasai imunidade ba deputadu na’in 10 husi Bankada Fretilin atu ba hatan iha Tribunal ba kazu ne’ebé sira komete.
Vise Prezidente Komisaun G trata asuntu Etika, Maria de Fatima Belo hatete, TDD haruka ona karta notifikasaun PN atu hasai deputadu na’in 10 ninia imunidade.
"Iha karta notifikasaun ne'ebé mak Tribunál haruka mai, iha ne'eba sira marka kedas ona deputadu na’in rua-rua (tutuir malu), mak tenke ba hatan," informa Vise Prezidente Komisaun G ne’e ba Jonalista sira iha PN, Segunda (10/10).
Ba kazu saida mak sira envolve no deputadu ne’ebé de’it mak hetan notifikasaun, vise prezidente ne’e hatan katak, nia ladu'un dekor tipu kazu no naran deputadu sira, maibé klaru katak PN simu karta ba deputadu na’in 10 husi bankada Fretilin.
"Hau haluha balun ona," nia dehan.
Nia hatutan, karta notifikasaun ne’e seidauk prosesa tanba tribunál haruka mai iha PN iha periodu resesu nia laran. Tan ne’e, tribunál tenke haruka fali karta foun ba PN atu nune’e PN bele deskuti no foti desizaun.
"Resesu hotu ona, ami haree karta ida ne'e, entaun ami fó hatene ba Sekretariadu (PN) haruka surat ida fila fali ba tribunál katak (depudatu) sira labele ba tanba prazu ne'ebé mak sira fó liu tiha ona. Tan ne'e, tribunál tenke haruka fila fali notifikasaun ida mai parlamentu atu nune'e sira bele ba hatan," nia dehan.
Entretantu, iha plenaria PN, Segunda (10/10), Deputadu hosi Bankada Fretilin, Osorio Florindo, duun Prezidente Parlamentu Nasionál, Aderito Hugo, budu karta husi TDD ne’ebé husu ba PN atu hasai imunidade membru governu no deputadu balun.
Tuir informasaun, TDD haruka ona karta notifikasaun ba PN hodi husu atu hasai imunidade membru governu na’in rua. Ida mak Ministru Turizmu, Arte no Kultura, Francisco Kalbuadi Lay. Aleinde ne’e, TDD mós hato’o karta notifikasaun hodi hasai imunidade ba deputadu na’in 10 husi Bankada Fretilin.
"Ita tenke la’o duni no halo levantamentu iha meza plenaria, se (karta) mai ona tenke haruka ba komisaun atu nune'e ita bele diskuti," deklara Deputadu husi Bankada Fretilin, Osorio Florindo iha plenaria PN, Segunda (10/10).
Deputadu ne’e duun Prezidente PN budu karta levantamentu imunidade ba membru governu sira ne’ebé hetan ona akuzasaun husi Ministériu Públiku (MP), iha gaveta laran.
Nia husu mós atu Prezidente PN hasai karta hotu, la'ós de’it levantamentu imunidade, maibé mós lei seluk ne’ebé oras ne’e iha ona meza PN.
"Lei sira seluk ne’ebé enkamiña ona mai meza Parlamentu (Nasionál) tenke diskuti," katak nia.
Hatan ba kestaun ne’e, Prezidente PN Aderito Hugo hatete, hafoin assume kargu nu'udar Prezidente PN laiha pedidu ida mak budu iha gaveta.
Nia hatete, pedidu rua mai duni, maibé mai iha tempu resesu, tan ne’e labele adianta ba prosesu julgamentu.
Nia dehan, karik ajenda ba julgamentu liu ona no labele halo prosesu, tenke iha ajenda foun husi Juis ne’ebé kaer kazu no haruka pedidu foun ba PN.
"Dala ida tan senhor deputadu sira, laiha tan pedidu korrespondensia iha ha’u-nia tempu, komesa loron 5 Maiu to’o agora. Ha’u la rai pedidu ruma iha ha’u-nia gaveta laran. Hothotu la’o normal hanesan ho lei sira seluk," hatete Hugo. (*)